To day photo భానుమతి

భానుమతి రామకృష్ణ తెలుగు సినిమా పరిశ్రమలో ఒక లెజెండరీ నటి, గాయని, సంగీత దర్శకురాలు, రచయిత. ఆమె 1925లో ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో జన్మించింది. తెలుగు, తమిళ, హిందీ భాషల్లో అనేక చిత్రాలలో నటించి గౌరవాన్ని పొందారు. ప్రధాన వివరాలు: పూర్తి పేరు: పుట్టడ రామకృష్ణవేణి భానుమతి పరిచయం: విభిన్న ప్రతిభలు ఉన్న వ్యక్తిగా ఆమె తెలుగు సినీ రంగంలో గుర్తింపు పొందారు. విశేషాలు: సినిమాలు: "మల్లీశ్వరి", "చింతామణి", "శవుకారు", "విప్రనారాయణ". గానం: అద్భుత గాయని. పాడిన పాటలలో పౌరాణికత, రుచికరమైన భావాలు కన్పిస్తాయి. రచన: పుస్తకాలు, కథలు రచించి ఎంతో పేరు తెచ్చుకున్నారు. గౌరవాలు: సినీ రంగంలో ప్రముఖ అవార్డులను గెలుచుకున్నారు. భారత ప్రభుత్వం నుంచి పద్మభూషణ్ అవార్డు అందుకున్నారు. భానుమతిని అభిమానులు ఆమె నటన, గాత్రం, వ్యక్తిత్వానికి ఆదర్శంగా చూడతారు.

అనుబంధం

Song: అనుబంధం (Emotional and meaningful connection) పల్లవి అనుబంధమేది వీడదు, మనసుకు అది ముడిపడేది, స్నేహం త్రాగు నదిలా పరవశం, ఆత్మకు అది పర్యవసానం. చరణం 1 జ్ఞాపకాల్లో చిరునవ్వులు, సంపదలైన స్నేహపు లయలు. కరగని ఆత్మీయ ఘనం, గుండె దాటి ప్రవహించే ప్రవాహం. చరణం 2 దూరమవుతాయి దారులు, కానీ ముడివేసిన భావాల మేళలు. కాలం పోతున్నా ఆ బంధం, నిండు చంద్రునిలా స్ఫూర్తి నందిస్తుంది. చరణం 3 ఎడబాటుల్లోన కూడా నేస్తం, నీడలా వెంట నడిచే మార్గం. అనుబంధం నిండా ప్రేమ రసం, జీవితం ఇచ్చే మధుర అనుభవం. రెపుపల్లవి అనుబంధం నిను ముద్దాడి, కాలచక్రం దాటీ సాగిపోతది. మనసుకా మహా వినయమే, జీవితానికి ఆనంద పుంతే. --- song

దక్షిణాది భక్తపారిజాతాలు

భక్తకవి పోతన
త్యాగరాజుస్వామి
నారాయణతీర్థులు
భద్రాచల రామదాసు
అన్నమయ్య
క్షేత్రయ్య
తరిగొండ వెంకమాంబ
తూము నరసింహదాసు
పురంధరదాసు
విజయదాసు
గోపాలదాసు
జగన్నాధదాసు
కనకదాసు
బసవేశ్వరుడు
అక్కమాదేవి
అప్పర్
మాణిక్యవాచకర్
జ్ఞాన సంబంధర్
సుందరమూర్తి
నందనారు
నమ్మాళ్వారు
కార్తెక్కాల్ అమ్మ
కులశేఖర్ ఆళ్వారు
స్వాతి తిరునాళ్
తిరుప్పనాళ్వార్
జ్ఞానదేవ్
తుకారాం
కుమ్మరి గోరా
నామ్ దేవ్
ఏకనాధుడు
సమర్ధ రామదాసు

కర్ణాటక సంగీతము (సంగీత సాధన)

వాగ్గేయకారుడు

వాగ్గేయకారుడంటే స్వయంగా రాసి,స్వయంగా సంగీతాన్ని సమకూర్చుకొని, స్వయంగా ప్రజల మధ్య అభినయిస్తూ పాట పాడే వాడు.

1.సరళీ స్వరాలు
2.జంట స్వరాలు
3.దాటు స్వరాలు
4.అలంకారములు
5.పిళ్ళారి గీతాలు
6.సాధరణ గీతాలు
7.స్వర పల్లవి
8.స్వర జతులు
9.తాన వర్ణములు
10.కీర్తనలు
11.పంచరత్నాలు

ప్రధాన అంశాలు

- .1 శృతి
- .2 స్వరం
- .3 రాగం
- .4 తాళం
- శృతి
  శ్రుతి అంటే ధ్వని విశేషం. గీతానికి పనికి వచ్చే శ్రుతులు 22. వీనికి సిద్ధ, ప్రభావతి, కాంత, సుప్రభ, శిఖ, దీప్తిమతి, ఉగ్ర, హలది, నివ్రి, ధీర, క్షాంతి, విభూతి, మాలని, చపల వంటి పేర్లున్నాయి. పాశ్ఛాత్య సంగీతంలో 12 శ్రుతులతో సంగీత ఉచ్చస్థితి (అష్టమ స్వరం)కి చేరుకోగా భారతీయ సంగీతంలో 22 శ్రుతులతో తారాస్థాయి చేరుకుంటుంది. శృతి అనగా స్థాయిని సూచిస్తుంది. ఈ సంగీతంలో ఇతర అంశాలకు ఇది ప్రాథమిక భావన లాంటిది. . ఇది పాశ్చాత్య సంగీతంలోటానిక్ లేదా కీ కి దగ్గరగా ఉంటుంది. అష్టమ స్వరాల్లో స్థాయీ భేధాన్ని సూచించడానికి కూడా దీనిని వాడుతుంటారు. ఒక రాగంలో ఎన్నిరకాలైన స్థాయి భేదాలైనా ఉండవచ్చు కానీ సాధారణ మానవుని చెవి కేవలం ఇరవై రెండింటిని మాత్రమే గుర్తించగలదు. ఒక్కోసారి శ్రోత దృష్టిలో ఇది భావాన్ని కూడా సూచిస్తుంది.
  స్వరం
  ఈ సంగీతంలో స, రి, గ, మ, ప, ద, ని అని సప్త స్వరాలు (ఏడు స్వరాలు) ఉంటాయి. ఇవి షడ్జమ, రిషభ,గాంధార, మధ్యమ, పంచమ, ధైవత, నిషధ అనే పొడవైన పేర్లకు సంక్షిప్త రూపాలు. ఈ సప్త స్వరాలను అనేక రీతులు తప్పని మేళవించడం వల్ల రాగాలు ఏర్పడతాయి. అయితే ఒక రాగంలో సప్త స్వరాలు తప్పని సరిగా ఉండాలన్న నియమం లేదు.ఇతర సంగీత ప్రక్రియల్లాగా కాకుండా ఈ ఏడింటిలో షడ్జమానికీ, పంచమానికీ, మధ్యమానికీ తప్ప మిగతా స్వరానికీ మూడు ఉప రీతులు ఉంటాయి. షడ్జమానికీ, పంచమానికీ ఒకే రీతి, మధ్యమానికీ రెండు ఉపరీతులూ ఉంటాయి.
  రాగం
  కర్ణాటక సంగీతంలో రాగం అంటే ఏదైనా ఒక మాధుర్యాన్ని పలికించడానికి ఏర్పరిచిన కొన్ని నిబంధనల సమాహారం.ఇది పాశ్చాత్య సంగీతంలో మోడ్ (mode) కు దగ్గరగా ఉంటుంది. ఆరోహణ, అవరోహణలు ఎలా సాగాలి అన్నదానికి కూడా నిభందనలు ఉన్నాయి. సప్త స్వరాలయిన స, రి, గ, మ, ప, ద, ని రాగం యొక్క ఆరోహణా అవరోహణల్లో ఖచ్చితంగా వున్న రాగాలని మేళ కర్త రాగాలంటారు. వీటి సంఖ్య 72. వీటినే జనక రాగాలని కూడా అంటారు. ఈ మేళ కర్త రాగాలనుండి పుట్టిన రాగాలని జన్య రాగాలంటారు. అంటే ఆరోహణా, అవరోహణల్లో ఒకటీ లేదా రెండు స్వరాలు వర్జితం కావచ్చు, కొన్ని అదనంగా ఉండచ్చు. ఈ జన్య రాగాలకీ అనేక విభజనలున్నాయి.
  తాళం
  సంగీతంలో వినిపించే మరోధ్వని విశేషం తాళం. దీనినే లయ అని కూడా అంటారు. తాళం అంటే నిర్ణీత కాలవ్యవధిలో క్రమబద్ధమైన, లయబద్ధమైన రీతిలో వచ్చే ఒక దరువు. శ్రుతి లయలు సంగీత మాధుర్యానికి ఆధారాలు. అట్టి తాళంలో కూడా రకాలున్నాయి. ఆది తాళం 8 మాత్రలతో కూడింది. చుతాళ లేక ఏక తాళం 12 మాత్రలతో కూడింది. జపతాళ 10 మాత్రలతో, రూపక్ తాళ 7 మాత్రలతోను, తీన్ తాళ 16 మాత్రలతో కూడినది.
  ఇది పాటతో పాటు మారదు. అన్ని పాటలకూ ఒకే విధంగా ఉంటుంది. కర్ణాట సంగీత కళాకారులు ముఖ్యంగా తమ చేతులనూ, వేళ్ళను పైకి, క్రిందకూ ఆడించడం ద్వారా దీన్ని అనుసరిస్తారు. హిందుస్థానీ సంగీతంలో తాళాన్ని పలికించడానికి, అనుసరించడానికి తబలాను ఉపయోగిస్తారు. కర్ణాటకసంగీతంలో అయితేమృదంగమును ఉపయోగిస్తారు. సప్త తాళములు మరియు అంగ లక్షణములు .
- ప్రధాన వ్యాసం: స్వరాలు
- వర్ణం
- రాగ సంచారాన్ని "వర్ణం" వివరిస్తుంది. స్వర ఉచ్ఛారనణ ను, రాగ లక్షణాన్ని, రాగ అవరోహణ, ఆరోహణ క్రమాన్ని కూడా వర్ణం వివరిస్తుంది. వర్ణాల్లో చాలా రకములు ఉన్నాయి. పల్లవి, అను పల్లవి, ముక్థాయి స్వరాలు, చరణం, మరియు చిత్త స్వరాలు వర్ణానికి సర్వ సాధారణం. వివిధ గతుల్లో అభ్యాసం చేయటానికి వీలుగా వీటిని రచించారు.సాధారణంగా గాత్ర కచేరీల్లో శ్రోతలను మురిపించటానికి వర్ణ ఆలాపనతో గాయకులు కార్యక్రమాన్ని ఆరంభిస్తారు.
- కృతి
- - పల్లవి
  - అనుపల్లవి
  - చరణం
- కృతిలో మూడు ప్రధాన భాగాలుంటాయి.
- తాళం
- సంగీతంలో వినిపించే మరోధ్వని విశేషం తాళం. దీనినే లయ అని కూడా అంటారు. తాళం అంటే నిర్ణీత కాలవ్యవధిలో క్రమబద్ధమైన, లయబద్ధమైన రీతిలో వచ్చే ఒక దరువు. శ్రుతి లయలు సంగీత మాధుర్యానికి ఆధారాలు. అట్టి తాళంలో కూడా రకాలున్నాయి. ఆది తాళం 8 మాత్రలతో కూడింది. చుతాళ లేక ఏక తాళం 12 మాత్రలతో కూడింది. జపతాళ 10 మాత్రలతో, రూపక్ తాళ 7 మాత్రలతోను, తీన్ తాళ 16 మాత్రలతో కూడినది.ప్రధాన వ్యాసం: తాళం
  ఇది పాటతో పాటు మారదు. అన్ని పాటలకూ ఒకే విధంగా ఉంటుంది. కర్ణాట సంగీత కళాకారులు ముఖ్యంగా తమ చేతులనూ, వేళ్ళను పైకి, క్రిందకూ ఆడించడం ద్వారా దీన్ని అనుసరిస్తారు. హిందుస్థానీ సంగీతంలో తాళాన్ని పలికించడానికి, అనుసరించడానికి తబలాను ఉపయోగిస్తారు. కర్ణాటకసంగీతంలో అయితేమృదంగమును ఉపయోగిస్తారు. సప్త తాళములు మరియు అంగ లక్షణములు .
  1. ధృవ తాళం ( 1 0 1 1 )
  2. మత్య తాళం ( 1 0 1 )
  3. రూపక తాళం ( 0 1 )
  4. ఝంపె తాళం ( 1 U 0 )
  5. త్రిపుట తాళం ( 1 0 0 )
  6. ఆట తాళం ( 1 1 0 0 )
  7. ఏక తాళం ( 1 )
  8. వైదిక యజ్ఞాల్లో,ఋగ్వేద సామవేద మంత్రాల్లో ఉచ్చరింపబడే కొన్ని సంగీత స్వరాలు ,భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీతానికి పునాదిరాళ్ళ వంటివని చెబుతారు. వీణ గాత్రానికి పక్క వాయిద్యమని, యజుర్వేదంలోచెప్పబడింది. రామాయణ,భారతాల్లో కూడా శాస్త్రీయ సంగీతానికి సంబంధించిన ప్రస్తావనలు ఉన్నాయి. యాజ్ఞవల్క్య స్మృతి లో చెప్పబడినట్లు, "
- భారతీయ సంగీతము లో కొన్ని స్వరాల సమూహము రాగం. రాగమనగా, స్వరవర్ణములచే అలంకరింబడి, జనుల చిత్తమును ఆనందింపచేయునట్టి ధ్వని.
  
  మాల్కోసా రాగం-రాగమాల సీరిస్ లోని ఒక దృశ్యం
  రాగ సృష్టి సంగీత ప్రపంచానికి భారతదేశం అందించిన గొప్ప కానుకగా భావిస్తారు. రాగాలకు సంబంధించిన మూల భావాలు సామవేదంలో ఉన్నట్లు సంగీతకోవిదులు చెబుతారు. మన సంప్రదాయ సంగీతములోని రెండు స్రవంతులకు కూడా రాగమే అధారం. రాగమేళకర్త ప్రణాళికననుసరించి రాగాలను 12 రాశులు లేదా సముహాలుగా వర్గీకరిస్తారు. ఒక్కొక్క సమూహాంలో ఆరు రాగాలు వరకు ఉంటాయి. వానిని జనక రాగాలు అంటారు. అనేక జన్యరాగాలకు ఆధారం జనకరాగాలే.ఈ రాగాలకు రూప కల్పన చేసిన వారు వేంకటమహి. హిందుస్థానీ సంగీతంలో కూడ ఈ 72 రాగాలలో ఓ పదింటిని విస్తృతంగా వాడతారని పరిశీలకుల భావన. 72 రాగాలకు ధీర శంకరాభారణం, కీరవాణి, నట భైరవి, గౌరీ మనోహరి వంటి ప్రత్యకనామాలున్నాయి. హిందుస్తానీ, కర్ణాటక సంగీతాలు ఒకే సంప్రదాయం నుండి పుట్టినప్పటికీ వానిని ఆలపించడంలోను, సాధన చేయడంలోను ఎంతో వైరుధ్యం ఉంది. భాషాపరమైన ప్రాంతీయమైన, సాంకేతికమైన, సామాజిక రాజకీయ కారణాలు ఈ వైరుధ్యానికి హేతువులని అంటారు.
  విషయ సూచిక
  - 1 రాగాలు-రకాలు
    - 1.1 జనక రాగాలు
  - 2 12 చక్రాలు
    - 2.1 జన్య రాగాలు
  - 3 రాగాల సంఖ్య
  - 4 మూలాలు
  - 5 ఇతర లింకులు
  రాగాలు-రకాలు
  ఆరోహణ, అవరోహణలను బట్టి రాగాలను రెండుగా విభజించారు.
  జనక రాగాలు
  జనక రాగాలను మేళకర్త రాగాలు, సంపూర్ణ రాగాలు అంటారు. ఇవి 72 ఉన్నాయి. వీటి లక్షణాలు:
  - ఆరోహణ, అవరోహణలలో సప్తస్వరాలు ఉంటాయి.
  - ఆరోహణ, అవరోహణలోని సప్తస్వరాలు క్రమ పద్ధతిలో వరుస మారకుండా ఉంటాయి.
  - ఆరోహణలో ఏఏ అంతర గాంధారాది క్రమం ఉంటే, అవరోహణలో కూడా అదే క్రమం ఉంటుంది.
  ఈ 72 జనక రాగాలను రెండు భాగాలుగా విభజించారు. వీటిలో మొదటి 36 రాగాలకు శుద్ధ మధ్యమం ఉన్నందువలన, ఈ పూర్వ మేళ రాగాలను 'శుద్ధ మధ్యమ రాగాలు' అంటారు. తరువాత 36 రాగాలకు ప్రతి మధ్యమం ఉన్నందువలన ఈ ఉత్తర మేళ రాగాలను 'ప్రతి మధ్యమ రాగాలు' అంటారు.
  12 చక్రాలు
  పూర్వ, ప్రతి మధ్యమ రాగాలలో ఒక్కొక్క విభాగాన్ని ఆరు సూక్ష్మ విభాగాలుగా చేసి, 12 భాగాలు ఏర్పరచారు. వీటిని 'చక్రములు' అంటారు. ఒక్కొక్క చక్రంలో ఆరు రాగాలు ఉండేలా విభజన చేశారు. ఈ పన్నెండు చక్రాల పేర్లు:
  - 1. ఇందు చక్రం : కనకాంగి, రత్నాంగి, గానమూర్తి, వనస్పతి, మానవతి మరియు తానరూపి రాగాలు.
  - 2. నేత్ర చక్రం : సేనాపతి, హనుమతోడి, ధేనుక, నాటకప్రియ, కోకిలప్రియ మరియు రూపవతి రాగాలు.
  - 3. అగ్ని చక్రం : గాయకప్రియం, వకుళాభరణం, మాయామాళవగౌళ, చక్రవాకం, సూర్యకాంతం మరియు హాటకాంబరి రాగాలు.
  - 4. వేద చక్రం : ఝుంకారధ్వని, నటభైరవి, కీరవాణి, ఖరహరప్రియ, గౌరీమనోహరి మరియు వరుణప్రియ రాగాలు.
  - 5. బాణ చక్రం : మారరంజని, చారుకేశి, సరసాంగి, హరికాంభోజి, ధీరశంకరాభరణం మరియు నాగానందిని రాగాలు.
  - 6. ఋతు చక్రం : యాగప్రియ, రాగవర్ధిని, గాంగేయభూషిణి, వాగధీశ్వరి, శూలిని మరియు చలనాట రాగాలు.
  - 7. ఋషి చక్రం : సాలగం, జలార్ణవం, ఝాలవరాళి, నవనీతం, పావని మరియు రఘుప్రియ రాగాలు.
  - 8. వసు చక్రం : గవాంబోధి, భవప్రియ, శుభపంతువరాళి, షడ్వితమార్గిణి, సువర్ణాంగి మరియు దివ్యమణి రాగాలు.
  - 9. బ్రహ్మ చక్రం : ధనళాంబరి, నామనారాయణ, కామవర్ధిని, రామప్రియ, గమనశ్రమ మరియు విశ్వంభరి రాగాలు.
  - 10. దిశ చక్రం : శ్యామలాంగి, షణ్ముఖప్రియ, సింహేంద్రమధ్యమ, హేమవతి, ధర్మవతి మరియు నీతిమతి రాగాలు.
  - 11. రుద్ర చక్రం : కాంతామణి, రిషభప్రియ, లతాంగి, వాచస్పతి, మేచకళ్యాణి మరియు చిత్రాంబరి రాగాలు.
  - 12. ఆదిత్య చక్రం : సుచరిత్ర, జ్యోతిస్వరూపిణి, ధాతువర్ధిని, నాసికాభూషణి, కోసలము మరియు రసికప్రియ రాగాలు.
  జన్య రాగాలు
  మేళకర్త రాగాల నుండి పుట్టినవి ఈ జన్య రాగాలు. వీటిని స్వరభేదం చేత వివిధ రాగాలుగా విభజించారు.
  - ఉపాంగ రాగాలు : ఇది 15వ మేళకర్త రాగమైన మాయామాళవ గౌళ రాగం యొక్క జన్యం. ఉదాహరణ - సావేరి, మలహరి రాగాలు.
  - భాషాంగ రాగాలు : ఇది నటభైరవి అనే 20 మేళకర్త రాగం యొక్క జన్యం. ఉదాహరణ - భైరవి, ఆనందభైరవి రాగాలు.
  - వర్జ రాగాలు : ఉదాహరణ - శ్రీరంజని, మోహన, శుద్ధ సావేరి రాగాలు.
  - వక్ర రాగాలు : రాగంలో స్వరాల అమరిక క్రమ పద్ధతిలో ఉండకపోవడమే వక్ర రాగ లక్షణం. ఉదాహరణ - ఆనంద భైరవి, సారంగ, శహన రాగాలు.
  - నిషాదాంత్య రాగాలు : కొన్ని రాగాలు నిషాదంతో అంతమవుతాయి. అటువంటి రాగాలు తారాస్థాయిని చేరుకోవు. ఉదాహరణ - నాదనామ క్రియ రాగం.
  - పంచమాంత్య రాగాలు : కొన్ని రాగాలు మధ్యస్థాయి పంచమంతో అంతమవుతాయి. ఉదాహరణ - నవరోజు రాగం.
  - దైవతాంత్య రాగాలు : కొన్ని రాగాలు మధ్యస్థాయి దైవతంలో అంతమవుతాయి. ఉదాహరణ - కురంజి రాగం.
  రాగాల సంఖ్య
  ఒక జనకరాగం నుంచి పైన చెప్పిన లక్షణాలను పాటిస్తూ దాదాపుగా 483 జన్య రాగాలు పుట్టవచ్చు. ఇలా 72 మేళకర్తల నుంచి 34, 847 వర్జ్యరాగాలు పుట్టే అవకాశం ఉంది. ఇక వక్రరాగాలు, భాషాంగరాగాలు లెక్కించుకుంటూ పోతే వాటికి అంతే ఉండదు. అందుకే రాగాలు అనంతాలంటారు.

అన్నమయ్య పాటలు

రంగ రంగ రంగ పతి రంగనాధా నీ
సింగారాలె తరచాయ శ్రి రంగ నాధా

పట్ట పగలే మాతో పలుచగ నవ్వేవు
ఒట్టులేల టలిగిరించు వడి నీ మాటలు వింటె
రట్టడివి మేరమీరకు రంగనాధా
రంగనాధా శ్రీ రంగనాధా

కావేటి రంగమున కాంతపై పాదాలు సాచి
రావు పోవు ఎక్కడికి రంగ నాధా
శ్రీ వేంకటాద్రి మీద చేరి నను కూడితివి
ఏవల చూచిన నీవేయిట రంగనాధా
రంగనాధా శ్రీ రంగనాధా

తారక మంత్రము

తారక మంత్రము కోరిన దొరికెను

ధన్యుడ నైతిని ఓ రన్నా ||తారక మంత్రము||

మీరిన కాలుని దూతల పాలిటి

మృత్యువు యని నమ్మకయున్న ||తారక మంత్రము||

మచ్చికతో నితరాంతరమ్ముల

మాయలలో పడబోకన్నా

హెచ్చుగ నూట యెనిమిది తిరుపతు

లెలమి తిరుగ పనిలేదన్నా ||తారక మంత్రము||

ముచ్చటగా తా పుణ్యనదులలో

మునుగుట పని ఏమిటికన్నా

వచ్చెడి పరువపు దినములలో

సుడి వడుటలు మానకయున్న ||తారక మంత్రము||

ఎన్ని జన్మముల ఎరుకతో జూచిన

ఏకో నారాయణుడన్న

అన్ని రూపులై యున్న పరాత్పరు

నా మహాత్ముని కథ విన్నా ||తారక మంత్రము||

ఎన్ని జన్మముల ఎరుకతో జూచిన

యీ జన్మముతో విడునన్నా

అన్నిటి కిది కడసారి జన్మము

సత్యంబిక పుట్టుట సున్నా ||తారక మంత్రము||

నిర్మల అంతర్లక్ష్య భావమున

నిత్యానందముతో నున్న

కర్మంబులు విడి మోక్ష పద్ధతిని

కన్నులనే జూచుచునున్న ||తారక మంత్రము||

ధర్మము తప్పక భద్రాద్రీశుని

తన మదిలో నమ్ముకయున్న

మర్మము తెలిసిన రామదాసు హృ

న్మందిరమున నే యున్న ||తారక మంత్రము||

త్యాగరాజు కీర్తనలు

గంధము పూయరుగా
పన్నీరు గంధము పూయరుగా
అందమైన యదునందుని పైని
కుందరదనవర వందగ పరిమళ "గంధము"

తిలకము దిద్దరుగా
కస్తూరి తిలకము దిద్దరుగా
కళకళమని ముఖకళగని సొక్కుచు
పలుకుల నమృతము నొలెకిడి స్వామికి "తిలకము"

చేలము గట్టరుగా
బంగారు చేలము గట్టరుగా
మాలిమితో గోపాల బాలులతో
నాల మేపిన విశాల నయనునికి "చేలము"

ఆరతులెత్తరుగా
ముత్యాల ఆరతులెత్తరుగా
నారీమణులకు వారము యవ్వన
వారక యొసగెడి వారిజాక్షునికి "హారతులు"

పూజలు చేయరుగా
మనసారా పూజలు చేయరుగా
జాజులు మరివిర జాజుల దవనము
రాజిత త్యాగరాజ వినుతునికి "పూజలు"

క్షేత్రయ్య పదాలు

ఎంత చక్కనివాడే నా సామి వీ-డెంత చక్కనివాడే
ఇంతి మువ్వ గోపాలుడు, సంతతము నా మదికి సంతోషము చేసెనే

మొలక నవ్వుల వాడే-ముద్దు మాటల వాడే
తళుకారు చెక్కు-టద్దముల వాడే
తలిరాకు జిగి దెగడ-దగు జిగి మోవి వాడే
తలిదమ్మి రేకు క-న్నుల నమరు వాడే

చిరుత ప్రాయము వాడే- చెలువొందు విదియ చం
దురుగేలు నొసలచే-మెరయువాడే
చెఱకు విల్తుని గన్న-దొరవలే ఉన్నాడే
మెరుగు చామన చాయ- మే నమరు వాడే

పొదలు కెందామరల పెం-పొదవు పదముల వాడే
కొదమ సింగపు నడుము-కొమ రుమరు వాడే
మదకరి కరముల-మరువు చేతుల వాడే
సుదతీ! మువ్వగోపాలుడెంత-సొగసు గలవాడే

swaraneerajanam

Monday, October 6, 2025

contibutins

శృతి

రాగం

తాళం

వర్ణం

కృతి

కృతిలో మూడు ప్రధాన భాగాలుంటాయి.

విషయ సూచిక

రాగాలు-రకాలు

జనక రాగాలు

12 చక్రాలు

జన్య రాగాలు

రాగాల సంఖ్య

త్యాగరాజు కీర్తనలు

త్యాగరాజు (1650-1750)